De Kokardezaagbek (Lophodytes cucullatus) is een vogel uit de familie van de Anatidae. De vogel lijkt op de zaagbekken uit de onderfamilie Merginae, maar wordt daar niet toe gerekend. Het is de enige soort binnen het geslacht Lophodytes.
Uiterlijk: De vogel heeft een “kapje” op zijn hoofd en kan dit kapje rechtop zetten. Zowel mannetjes als vrouwtjes vogels hebben deze kapjes. Het kapje van het mannetje is zwart met wit van kleur net als veel veren. De veren aan de zijkant van het mannetje zijn roodbruin van kleur. De vrouwtjesvogels zijn vrijwel geheel bruin van kleur.
Verspreiding: De Kokardezaagbek komt voor van Alaska tot de noordwestelijke Verenigde Staten en van zuidoostelijk Canada tot de zuidoostelijk Verenigde Staten en dan met name in moerasgebieden en bosgebieden met meren. De vogel broedt vooral in de buurt van de Grote Meren en aan de kust van de Noordelijke Grote Oceaan. Het is een trekvogel en hij overwintert in het zuiden van de Verenigde Staten. De Kokardezaagbek is ook een aantal keren als dwaalgast in Europa waargenomen, namelijk in Brittannië, op IJsland en op de Azoren. Ook wordt de vogel tegenwoordig weleens waargenomen in bijvoorbeeld Nederland, dit zijn meestal uit gevangenschap ontsnapte exemplaren.
Voortplanting: Net als sommige andere soort eenden, zoals het nonnetje, broedt de Kokardezaagbek in holen in bomen. De nesten van de vogels liggen soms tot acht meter boven de grond. De Kokardezaagbek legt zo’n zes tot en met twaalf eieren en deze worden in dertig dagen uitgebroed. De jonge vogels worden door hun moeder grootgebracht. Eerst zijn de jonge vogels donkerbruin, als ze veren krijgen zijn ze ook bruin en lijken ze erg op een vrouwelijke vogel, alleen is de kap van de jonge vogels duidelijk kleiner. Na zo’n zeventig dagen kunnen de jongen vliegen en worden ze door hun moeder verlaten.
Voetsel: Het voedsel van de Kokardezaagbek bestaat voornamelijk uit kleine vissen, kreeften en in de zomer eet de vogel ook wel waterinsecten. Tijdens het jagen naar voedsel duiken de vogels en zwemmen ze onder water. Er worden ook wel waterplanten door de vogels gegeten.
